مسجد النبی(ص) ولنجک

سختی های زندگی، علل و آثار آن        

سختی در مقابل سستی، حالتی است که انسان هماره در زندگی دنیوی با آن مواجه است. گاهی سختی ها تا آن جا افزایش می یابد که طاقت انسان طاق می شود و توان خود را از دست می دهد.از نظر آموزه های وحیانی قرآن، سختی هایی که انسان در زندگی خویش در دنیا با آن مواجه می شود، دارای علل و عواملی است که شناخت آنها می تواند به کنار آمدن انسان با آنها کمک کند و یا برای رهایی از آن ها چاره جویی نماید. اگر بخواهیم برای سختی های فلسفه الهی بیان کنیم، می توانیم آن ها در تبیین علل و عوامل آن، سختی ها را به دو دسته با فلسفه و اهداف مشخص تقسیم کنیم که شامل سختی های کیفری و ابتلایی است. به این معنا که انواع و اقسام سختی هایی که انسان در زندگی با آن مواجه می شود یا دارای خاستگاه کیفر و مجازات است؛ یا از باب ابتلاء و فتنه است.شکی نیست که ابتلائات و فتنه هایی که انسان در زندگی با آن در قالب سختی ها مواجه می شود، دارای اهدافی چون سنجش ایمان و کفر، افزایش ظرفیت و نیز بروز استعداد و ظهور آن است. بنابراین، در سنت الهی این امر به عنوان قانون غیر قابل اجتناب مطرح است که انسان می بایست در زندگی دنیوی با انواع سختی های مواجه شود تا در جایگاه خلافت الهی، بتواند صفات الهی را ظهور و بروز دهد.اما اگر سختی ها در قالب کیفر و مجازات باشد، انسان می بایست با شناخت عوامل ایجادی سختی، به بازسازی و بازنگری در افکار و رفتار پرداخته و روحیه و رویه خویش را تغییر دهد تا سختی از میان برود یا گرفتار سختی مجدد نشود.از نظر قرآن، فلسفه ابتلائات انسان به سختی ها شامل اموری چون: بهره مندی از امدادهای غیبی الهی برای مومنان صابر،انابه و تضرع به درگاه الهی ،بروز باطن انسان و نمایش حقیقت نهان،، آشکار شدن بطلان برخی از امور مانند ناتوانی بتان، بیداری فطرت توحیدی مردمان،زمینه ساز توبه و بازگشت به سوی حق، روآوری به سوی خدا، تنبه و اعتراف به حق،انگیزه دعا و نیایش به درگاه خدا، جداسازی مومن از منافق،شناخت ولایت و سلطه تمام کمال خدا بر همه هستی و امور، و مانند آنها می شود. این بدان معناست که اهدافی را خدا برای ایجاد سختی ها در زندگی دنیوی مد نظر قرار داده که بدون ایجاد سختی ها انسان به آنها دست نمی یابد. بنابراین، نمی بایست دورى از مصائب و مشکلات مانند سختی های جهاد را به عنوان نعمت بر شمرد؛ زیرا همین مشکلات و سختی ها است که انسان و جامعه انسانی را می سازد. پس کسی که سختی ها را بر نمی تابد و از آن گریزان است، گرفتار بینشى ناپسند و نادرست است(نساء، آیه ۷۲)؛ چرا که انسان ها در سایه این سختی ها است که ظرفیت ها و توانمندی های خویش را می شناسند و به کار می گیرند و نسبت به دوست و دشمن و امور دیگر شناخت پیدا می کنند.از نظر قرآن، در سختی ها از هر جنسی و عاملی که باشد، دعا و نیایش بسیار موثر است؛ زیرا با دعا و نیایش می توان به شکل مناسبی از سختی ها عبور کرد و از شرایط و آثار آن نیز بهره مند شد.و صبر در برابر سختی ها از جمله راهکارهای قرآنی برای عبور از سختی ها و بهره مندی از آثار مثبت آنها است. اصولا صبر در برابر سختی بسیار مفید است؛ زیرا موجب مقاومت و استقامت در شخص می شود.از نظر قرآن تحسین الهی نسبت به صابران در برابر شدائد تکالیف و وظایف، خود عاملی برای عبور آسان از مشکلات و سختی های آن است.هم چنین از نظر قرآن، باور به ربوبیت و پروردگاری خدا در هر امری موجب می شود تا انسان در سختی ها صبور باشد و به آسانی آن را تحمل کند و از میدان نگریزد.خدا به انسان ها هشدار می دهد که مراقب امتحان الهی باشند؛ زیرا انسان ها در حالت رفاه و آسایش در دام امنیتی کاذب می افتند و از همان جا شرایط برای آنان تغییر می یابد و گرفتار سختی ها می شوند.البته مومنان می بایست در هر شرایطی سخت امید خویش را به خدا و امدادها و عنایات الهی حفظ کنندو با بازگشت به سوی خدا از فضل الهی بهره مند شوند.از نظر آموزه های وحیانی قرآن، هر چه ایمان شخص کامل تر و بهتر باشد، واکنش هایش نسبت به سختی ها مناسب تر و مبتنی بر حکمت خواهد بود؛ زیرا مومنان در برابر سختی های کیفری و ابتلایی به گونه ای عمل می کنند که فلسفه و اهداف سختی ها مقتضی آن است. این گونه است که در هر حال، سختی ها آنان را از راه به در نمی برد، بلکه موجب دست یابی به اهدافی است که دو قسم کیفری و ابتلایی از سختی ها مقتضی آن است.خدا به انسان ها راه رهایی از سختی ها را بیان می کند. هر چند که قرآن تاکید دارد که انواع سختی ها در زندگی انسان خواهد بود، ولی می توان برخی از  سختی ها از جمله سختی های کیفری را به گونه ای از میان برداشت و نسبت به سختی های ابتلایی نیز به توفیق الهی از آن گذر کرد و به آسایش و آسانی رسید.از نظر قرآن، التزام عملی به احکام و شریعت الهی ،تهجد شبانه و نماز شب ،دعا و نیایش ،روزه،صبر و شکیبایی و نمازاز مهم ترین اسباب و عوامل موثر در رفع سختی ها است؛ زیرا سختی ها با خاستگاه خدا است و این خداست که می تواند آنها را برطرف کند.

قرآن و انبیا از چه چیزی می ترسانند؟:هدف انبیا واهل بیت علیهم السلام وهدف از نزول قرآن انذارو ترساندن مردم است.اما نه ترساندن از خداوند چون اوسرتاسر  مهربانی و محبت وعشق به بندگانش است.ونه ترساندن از مرگ وقبر وقیامت  که همه اینها منزلی از منازل تکامل است.بلکه فقط ترساندن از اعمال و رفتار خود انسان است قران می فرماید(( جزاء وفاقا )) یعنی هر گناهی را به همان اندازه عذاب میکنیم.پس  انبیا و قران فقط ما را از اعما ل و‌گناهان خودمان  می ترسانند وگرنه هیچ مخلوقی مانند نکیر ومنکر و هیچ منزلی از منازل خلقت اعم از قبر و قیامت برای مومن ترس ندارد چون تمام آنها سرشار از رحمت الهی است.  کانال عرفان