اهانت و بردن آبروی مردم محاربه با خداست 1401/6/22
اهانت و بردن آبروی مردم محاربه با خداست
یکی از فضائل فراموش شده در جامعه، «اتحاد و برادری» است. این درحالی است که در آیات قرآن کریم و در روایات، بر ضرورت حفظ وحدت، تأکید فراوانی شده است. بهویژه پیغمبر اکرم«ص»، بر قضیۀ اتحاد و برادری بسیار تأکید کردهاند. وقتی ایشان هجرت کردند و وارد مدینه شدند، تشکیل حکومت دادند؛ در اوّلین اقدام، در راستای بقای حکومت، مسجد ساختند و همه را با هم در یک جا جمع کردند. مهمتر از این، نماز جماعت تشکیل دادند. توصیه کردند که همه و با هم، به امام جماعت اقتدا کنند؛ وقتی میگوید: «الله اکبر»، همه با هم بگویند: «الله اکبر»؛ هنگامی که به رکوع یا سجده میرود، همه با هم به رکوع یا سجده بروند؛ و بالاخره با سلام دادن امام جماعت در آخر نماز، همه سلام دهند.برای نماز جماعت که شعار اتحاد است، خیلی ثواب قائل شدهاند. در روایتی ثوابهای شگفتانگیزی برای رکعات و حتی اجزاء نماز جماعت وارد شده است. مثلاً فرمودهاند: اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند، هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد، و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند، و تعداد آنان که از ده نفر گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.به قول اهل علم، این ثواب، ثواب استحقاقی نیست، یعنی نماز جماعت اینقدر استحقاق ثواب ندارد، بلکه ثواب ترغیبی است؛ دانه میریزند و کبوتر میگیرند، اینقدر ثواب میدهند برای اینکه مردم حتماً نماز جماعت بخوانند، چراکه این نماز، نماد وحدت و شعار وحدت است.اقدام بعدی پیغمبر اکرم«ص» در مدینه، اعلام برادری بین افراد بود. صیغۀ اخوت را بین همه خواندند و امیرالمؤمنین علی«ع» را هم برای برادری با خودشان برگزیدند. بر این اساس، اگر دو مسلمان یک اختلاف جزئی پیدا کردند، بر همه واجب و لازم است که این نزاع جزئی را رفع کنند. در زمان امام صادق«ع» بین دو نفر از شیعیان مشاجرهای رخ داد. یکی از اصحاب امام«ع» در حال عبور، مشاجره را دید. آنها را به منزل خود برد و نزاعشان را که ناشی از یک اختلاف حساب مالی بود، با پرداخت مبلغ اختلافی، حل کرد. بعد از او سوال کردند چرا از مال خودت پول دادی؟ گفت: از مال من نبود، امام صادق«ع» به من امر کردهاند که هرگاه نزاع و اختلافی بین شیعیان رخ داد، از مال من، بین آنها صلح و آشتی برقرار کن و آن مبلغ از طرف ایشان بود.نکتۀ مهم و شایان توجه اینکه، هرچه موجب اتحاد و برادری، محبت، صفا و صمیمیت شود، اسلام روی آن خیلی سفارش کرده است. مثلاً قانون مواسات که قرآن کریم و پیغمبر اکرم«ص» و نیز ائمۀ طاهرین«ع» روی آن بسیار تأکید و سفارش کردهاند، برای ایجاد و حفظ وحدت است. بر اساس قانون مواسات، همه باید به فکر یکدیگر باشند و همه باید گرهگشا از یکدیگر باشند و همه باید در صدد این باشند که دل یکدیگر را به دست آورند.در همین راستا، راجع به قرضالحسنه نیز در تعالیم دینی، تأکید و ترغیب فراوانی شده است. قرآن شریف، قرضالحسنه را قرض به خداوند متعال میداند و وعده داده است که خداوند سبحان، آن را چندین برابر جبران کند. این ثوابها و تشویقها برای آن است که قرضالحسنه موجب اتحاد و برادری میشود. حتی در همین قرضالحسنه، اگر بدهکار سر موعد توان پرداخت نداشت، قرآن میفرماید: باید به او مهلت دهید و زور نگویید.به عکس، هرچه موجب اختلاف است، اسلام گناه عظیمی را بر آن بار کرده است. غیبت، چون اختلاف آور است و چون به آن اتحاد ضربه میزند، آن را بدتر از زنا دانستهاند: از گناهان دیگر که باعث اختلاف میشود، اهانت است. اینکه یک نفر به کسی زخم زبان بزند، تحقیر کند، سخن یا حرکت توهینآمیز داشته باشد و آبروی مردم را ببرد، گناهش به اندازهای بزرگ است که در روایات میخوانیم جنگ با خداست. خداوند متعال در حدیث قدسی میفرماید: اهانت کننده، به جنگ با من برخاسته است: گناه رباخوردن نیز، مثل جنگ با خداست. قرآن میفرماید: به رباخور بگو اول اعلان جنگ با خدا بدهد و بعد ربا بخورد: «دیرکرد» و «ربا» و نیز «ربا روی ربا»، گناهش خیلی بزرگ است. چرا قرضالحسنه اینقدر ثواب دارد، اما ربا، ولو دیرکرد باشد، اینقدر گناه دارد؟ برای اینست که قرضالحسنه موجب اتحاد و برادری و محبت و صفا و صمیمیت میشود، اما ربا موجب نفاق، دوئیت و موجب اختلاف و تبعیض طبقاتی میشود. فساد اقتصادی، تورّم و گرانی و مشکلاتی از این قبیل نیز، نشانۀ فراموشی فضیلت اتحاد و برادری در جامعه است. فساد اخلاقی نیز حاکی از آن است که وحدت و یکپارچگی در جامعه و در خانهها نیست. ارتباط و دوستی بین افراد نامحرم و بین زنان و مردان بیگانه، نشانۀ نبودن محبّت و وحدت و دوستی در خانۀ آن افراد است.شما الان دلتان پر میزند برای اینکه ای کاش مکه بودید و چند طواف بهجا میآوردید، ولی مسلمان واقعی اینست که دلش پر بزند که ای کاش من بتوانم توفیق رفع حوائج مردم را پیدا کنم. اگر مسلمان واقعی باشیم، باید دلمان دوشادوش آنکه برای زیارت کربلا پر میزند، برای اینکه بتوانیم دلی از مردم به دست آوریم و حاجتی را برطرف سازیم هم پر بزند. در این صورت امام حسین«ع» ما را تحسین میکنند و آفرین میگویند.قرآن کریم، انفاق، همدلی و تعاون را از همه میخواهد، حتی آنکه هیچ مالی برای کمک ندارد و خود محتاج است، طبق فرهنگ قرآن مسئولیّت دارد. زیرا در آیهای میفرماید: هرکس باید به اندازۀ وسعش، انفاق، اتحاد و برادری و صمیمیت و دلخوش کردن را داشته باشد. با قلم و قدم و با مال و با هرچه داریم، هم برای خود و هم برای دیگران خیر و نیکی بخواهیم. چرا اینقدر ثواب دارد؟ برای اینکه در اسلام اتحاد و برادری خیلی ثواب دارد و از ارکان اسلام است.اختلاف و چنددستگی در قرآن کریم به بارش آتش از آسمان و زمین تشبیه شده است. فراموش شدن فضیلت اتحاد و برادری در صدر اسلام، سقیفۀ بنیساعده را جلو آورد و آن همه ضربه به اسلام و مسلمین زد. اما متأسفانه با تشکیل سقیفۀ بنی ساعده، اختلاف در بین مسلمین افتاد و علی«ع» را از رهبری جامعه کنار زدند و آن همه خسارت به بار آوردند.حضرت آیت الله مظاهری