مسجد النبی(ص) ولنجک

چطور بفهمیم خدا از ما راضی است؟

در قرآن آمده رضایت‌مندی خداوند از بنده، نعمتی است که از آن بزرگ‌تر متصور نیست. حال سوال این است که از کجا بفهمیم که خداوند از ما راضی است یا نه؟این را اجمالا هر کسی می‌داند که عمل به تکالیف دینی، موجب جلب رضایت خدا و انجام محرمات، مایۀ غضب پروردگار است. با این حال، در منابع دینی، از شاخص‎ها و نشانه‌هایی سخن رفته است که کمک می‌کند بفهمیم آیا توانسته‌ایم رضایت خداوند را به دست آوریم یا خیر.این نشانه‌ها عبارتند از:یک. توفیق انجام کار خیر

از برخی احادیث استفاده می‌شود که توفیق بندگان برای انجام کار خیر علامت خشنودی خداست. چه بسیار افرادی که دوست دارند کار خیری انجام دهند ولی به خاطر موانعی مثل بداخلاقی با خانواده، بی‌مبالاتی نسبت به همسایه و... این توفیق از دستشان می‌رود.طبق روایتی، بنی اسرائیل همین سوال را از حضرت موسی علیه السلام پرسیدند. ایشان درخواست آنان را به خداوند عرضه داشت و گفت: خداوندا به من بگو نشانۀ خشنودی تو از بنده‏ات چیست؟خداوند در پاسخ فرمود: نشانۀ خشنودی من این است که بنده‏ام را برای اطاعت خود آماده و از معصیتم روی‌گردان می‏كنم». دو. رضایت خدا در گرو رضایت خلق:از روایتی دیگر برداشت می‌شود که رضایت خدا در گرو رضایت خلق است:نشانه خشنودی خداوند متعال در میان آفریدگانش، دادگری حاکم آنها و ارزانی نرخ‌هایشان است و نشانه خشم خداوند بر آفریدگانش، ظلم سلطان و گرانی قیمت‌هاست. سه. رفاه و گشایش برای خانواده:بنا بر آموزه‌های اسلامی، هر مسلمانی وظیفه دارد زندگی خود را توسعه اقتصادی دهد و تا آنجا که از دستش برمی‌آید برای تأمین رفاه خود و خانواده‌اش برنامه‌ریزی و تلاش کند. در روایات، رضایت خداوند به رضایت خانواده گره خورده است:به عنوان نمونه، امام سجاد علیه السلام می‌فرماید:همانا خرسندترین شما نزد خداوند كسی است كه خانواده خود را (در حد توان) بیشتر در گشایش و رفاه قرار داد. چهار: سه نشانۀ دیگر:در روایتی از امیرالمومنین علیه السلام می‏خوانیم:سه چیز است كه بنده را به خشنودی خدا می‏رساند: استغفار زیاد، فروتنی و صدقه دادن زیاد. ابوالقاسم شکوری

حکم دین درباره نقض حریم خصوصی:حریم خصوصی افراد، محیطی محرمانه تلقی می‌شود و سرک‌ کشیدن به این قلمرو، بدون مجوز شرعی، مصداق تجاوز به حقوق آن‌ها به شمار می‌رود.اگرچه اصطلاح حریم خصوصی در متون دینی نیامده اما برخی امر و نهی‌های شرعی مثل ممنوعیت افشای اسرار محرمانۀ دیگران، استراق سمع، تجسس و ... نشان دهندۀ محترم شمردن حریم خصوصی افراد در شریعت اسلام است.حریم خصوصی، بخشی از زندگی هر فرد دانسته شده که در آن از آزادی در برابر بازخواست و کیفر حقوقی برخوردار است و تصمیم‌گیری درباره آن بخش و نیز اطلاع، ورود و نظارت بر آن، منحصرا در اختیار خود شخص است؛ بنابراین دیگر اشخاص حق ورود به آن قلمرو، مداخله و یا کسب اطلاعات از آن را بدون رضایت شخص ندارند .محدوده حریم خصوصی بسته به نوع فرهنگ و حاکمیت کشورها، متفاوت است. در فرهنگ اسلامی، اما دامنۀ حریم خصوصی، محدود به اطلاعات، خصوصیات و رفتارهایی است که کاملاً جنبۀ شخصی دارد و فاقد آثار اجتماعی است مثل: عیوب جسمانی، اموال، اطلاعات شخصی، روابط خصوصی، عقاید دینی و... اما آنجا که اسرار پنهانی افراد، موجب به خطر افتادن کیان جامعه اسلامی می شود، حکم مساله تفاوت پیدا می کند.جاسوسی، مصداق نقض حریم خصوصی نیست؟در حدیثی از رسول خدا صلی الله علیه وآله، گوش دادن به مکالمات شخصی افراد به عنوان مصداقی از تجسس منع شده است.خداوند در آیه12 سوره حجرات اهل ایمان را از گمان بد و تجسس نسبت به دیگران بر حذر می‌دارد و می‌فرماید:اى اهل ایمان، از بسیارى از گمان‌ها [ در حقّ مردم ] بپرهیزید؛ زیرا برخى از گمان‌ها گناه است و (در امورى که مردم پنهان ماندنش را خواهانند) تفحص و پى‏‌جویى نکنید...طبق آیه فوق، جستجوگرى در کار دیگران و تلاش براى افشاگرى اسرار آنها گناه است، اما قرائنى که در داخل و خارج آیه است نشان مى‏‌دهد که این حکم مربوط به زندگى شخصى و خصوصى افراد است و در زندگى اجتماعى تا آنجا که تأثیرى در سرنوشت جامعه نداشته باشد نیز این حکم صادق است.اما روشن است آنجا که ارتباطى با سرنوشت دیگران و کیان جامعه پیدا مى‌‏کند مسئله شکل دیگرى به خود مى‌‏گیرد، لذا شخص پیامبر( ص(مأمورانى براى جمع آورى اطلاعات قرار داده بود که از آنها به عنوان «عیون» تعبیر مى‏‌شود، تا آنچه را ارتباط با سرنوشت جامعه اسلامى در داخل و خارج داشت براى او گرد آورى کنند. پیامدهای دنیایی نادیده گرفتن حریم خصوصی اشخاص:یک. از دست دادن دوستان :کسی که مدام در زندگی دیگران سرک می‌کشد، اعتماد مردم را نسبت به خود از دست می‌دهد در نتیجه کسی با او معاشرت نمی‌کند و در انزوا و تنهایی می‌ماند. نه فقط کنجکاوی درباره زندگی افراد بلکه تفتیش عقاید و پرس و جو از گرایش‌های مذهبی او نیز، مصداق نقض حریم خصوصی او به شمار می رود.امام صادق علیه‌السلام در این باره می فرماید: «از دین مردم تفتیش مکن که در این صورت بدون دوست می‌مانی». دو. از بین رفتن آبروی دیگران.در بسیاری از مواقع، نادیده گرفتن حریم خصوصی افراد، باعث اطلاع از معایب آنها می‌شود. در نتیجه به حیثیت آنها لطمه‌ای وارد می‌شود که به راحتی قابل برگشت و جبران نیست؛ در این زمینه امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: هرگاه آبرو بریزد، جمع‌آوری آن دشوار است. سه. رسوایی در دنیا:در روایتی نبوی آمده: «كسى كه پرده از اسرار دیگران بردارد، اسرار خانه او نیز فاش خواهد شد». ممکن است پیامد گفته شده در روایت، اثر وضعی نقض حریم خصوصی دیگران باشد چرا که این کار، افراد را به مقابله به مثل وامی‌دارد.پیامدهای اخروی نادیده گرفتن حریم خصوصی اشخاص:در پاره ای روایات، گذشته از پیامدهای دنیوی، سخن از عذاب‌های سخت اخروی است. در اینجا به دو روایت بسنده می کنیم:یک. در حدیثی از رسول خدا صلی الله علیه وآله، گوش دادن به مکالمات شخصی افراد به عنوان مصداقی از تجسس منع شده است: کسی که به سخن و مکالمات افراد گوش می‌کند، درحالی‌که آن‌ها از اینکه کسی به گفته‌شان گوش دهد کراهت دارند، روز قیامت در گوش او سرب گداخته ریخته می‌شود» دو. حضرت در روایتی دیگر می‌فرمایند: کسی که به خانه همسایه‌اش سرک بکشد و اندام خصوصی مرد یا مو و بدن زنی را ببیند، مستحق آتش جهنم است. ابوالقاسم شکوری