اسوه های مسلمانان و مومنان

مسلمانی عنوانی عام برای همه موحدان و مومنان به توحید بر اساس کتب آسمانی و شرایع اسلامی است. البته این عنوان اینک اختصاص به مومنان به آخرین شریعت الهی و مومنان به آموزه های وحیانی قرآن است.اسلام مرتبه نخست در مسیر تکاملی در صراط مستقیم توحید است؛ زیرا انسان با گفتن شهادتین به توحید و نبوت پیامبر(ص) و دیگر پیامبران الهی، در جرگه مسلمانان در می آیند، اما دست یابی به مراتب متعالی آن در گرو تحقق نور الهی در قلوب مسلمانان با اعمال صالح و عمل بر اساس شریعت اسلام و ثقلین از کتاب الله و عترت(ع) است که به ایمان یاد می شود که البته خود همانند دیگر عناوین باطنی نفسانی دارای مراتب تشکیکی گوناگونی است؛ زیرا ایمان همانند تقوا و علم قابلیت تشدید داشته و از ضعف به کمال می گرایید تا جایی که میان نقطه ضعف تا شدت آن چنان فرق است که گویی از مصادیق اشتراک لفظی است، در حالی که از مصادیق اشتراک معنوی است.، هر چند که کافران در روز قیامت آرزو می کنند که کاش در دنیا مسلمان بودند و با پیروی از پیامبر(ص) خود را از کفر به ساحت اسلام و ایمان و امنیت از عذاب الهی می رساندند،اما از نظر قرآن، تنها با گفتن شهادتین بدون عمل صالح یا نفوذ و رسوخ ایمان در همه احوالات در قلب انسان، نمی توان رستگاری را تجربه کرد و به بهشت سعادت در آمد؛ بلکه زمانی چنین رستگاری و سعادت تحقق می یابد که مسلمان به اعمال صالح پرداخته و از اعمال طالح و زشت پرهیز کند. از همین روست که خدا به مسلمانان خوش باور بی عمل صالح هشدار می دهد که آرزوی باطلی چون کافران نداشته باشند که به امنیت برسند؛ خدا در قرآن بیان می کند برخی از مسلمانان متخلف از عمل صالح چون جهاد وقتی پیروزی مسلمانان در جهاد می بینند، آرزوی همراهی و پیروزی با مجاهدان را داشتند. چنین حالتی را می توان در قیامت برای کسانی تصور کرد که وقتی سعادت مومنان واقعی را می بینند، خواهان عمل صالح و حضور در جهاد می شدند. اصولا انسان های سست ایمان، این گونه هستند که ادعاهای بزرگی را مطرح می کنند و شعارهای داغ و تند می دهند، اما در هنگامه فتنه هم چون فتنه جهاد، عقب نشینی می کنند و در جبهه های حضور پیدا نمی کنند. از همین روست که خدا گزارش می کند برخی از مسلمانان که آروزی شهادت در جهاد را داشتند در هنگامه جهاد، نگران از شهادت و مرگ می شوند و حتی میدان را خالی می کنند.آینده حقیقی برای مسلمانان و مومنان واقعی و حقیقی است که در چارچوب اسوه های حسنه و ثقلین از کتاب الله و عترت (ع) عمل و رفتار می کنند. البته خدا به مسلمانان هشدار می دهد که اگر در مسیر حق استقامت نورزند، خدا مسلمان و مومنانی را می آورد تا آنان این مسئولیت الهی را به پایان برسانند و حکومت جهانی اسلام را بر پا دارند. بنابراین، این گونه نیست که خدا طرح خویش از حاکمیت مومنان بر جهان را به سبب افراد سست ایمان رها سازد، بلکه با جایگزین کردن مومنان و مسلمانان حقیقی طرح خویش را پیش می برد و با حاکمیت صالحان مومن را بر جهان برقرار می کند.مسلمانان و مومنان حقیقی با اسوه های حسنه الهی، در مسیر تکامل در شرایط فتنه و ابتلاء هستند که می توانند به کمال ایمانی و تقوایی خویش برسند و در جایگاه خلافت الهی قرار گیرند و سعادت و رستگاری را برای خویش رقم زنند.یادآوری شرایط سخت به ویژه سخت گذشته مسلمانان و مومنان پیشین و عنایت الهی نسبت به آنان به مومنان استقامت می دهد و آنان را استوار می سازد. بنابراین مسلمان حقیقی می بایست هماره ضمن توکل به خدا و شرایط سخت را با همراه پیامبر(ص) و رهبران الهی تحمل کرده و تکالیف الهی را بی کم و کاست ادا نماید. بنابراین، هر چه شرایط فتنه و ابتلاء سخت تر باشد، به همان میزان رشد انسان در سایه استقامت بر ایمان و توکل تشدید می یابد؛ چنان که مومنان در جنگ بدر در شرایط سخت با توکل و ولایت الهی و نزول امدادهای غیبی الهی با استقامت و ثبات قدم توانستند به پیروزی شگفت دست یابند و سرنوشت امت اسلام را دگرگون سازند.البته باید توجه داشت که دشمنان از کافران و مشرکان و منافقین داخلی تلاش می کنند تا روحیه مومنان و مسلمانان را تضعیف کنند و با بیان اموری چون بهشت ویژه یهودی و مسیحی است، مسلمانان را دلسرد نمایند. بنابراین، مومنان نمی بایست دلسرد شوند و بدانند که با استقامت می توانند به دشمنان غلبه کنند و بهشت را برای خویش به ارمغان آورند.مسلمانان با استقامت در دین می توانند نه تنها جلوی تضعیف روحیه از سوی دشمنان را بگیرند، بلکه می توانند با توکل و دعا و نیایش به درگاه خدا از امدادهای غیبی الهی بهره مند شوند. مسلمانان می توانند در شرایط سخت فتنه ها و ابتلائات هم چون تحریم و جنگ و جهاد، ایمان خویش را تشدید کرده و به کمالات الهی خویش دست یابند و رستگاری و سعادت دنیوی و اخروی خوش را تضمین کنند.مسلمانان مومن با بهره گیری از اسوه های حسنه الهی هم چون پیامبر اکرم ،ابراهیم و اسماعیل علیهما السلام، مریم(س) و آسیه همسر فرعون، پیروان ابراهیم و اهل بیت عصمت و طهارت( ع) در مسیر تکامل می توانند استقامت ورزئد و تحت ولایت الهی قرار گیرند و از امدادهای الهی نیز بهره مند شوند.دست یابی به مقام بلند ایمان «مستوی و معتدل» در سایه بهره مندی از ثقلین و همراهی با اسوه های حسنه است. بنابراین، سست ایمان ها یا بیماردلان منافق هرگز به چنین مقامی نمی رسند. بنابراین، هر چند که خدا منافقان را همانند اهل کتاب به ایمان حقیقی دعوت می کند، اما این گونه نیست که هر کسی به این مقام بلند ایمان و اعتدال و استوا برسد.دست یابی به مراتب عالی تر ایمان فراتر از حد اعتدال و استواء برای مقربان است که اهل ایثار و از خودگذشتگی هستند با آنکه خود در حال تنگدستی و سختی هستند.. این افراد «سابق بالخیرات» هستند.حضرت ابراهیم(ع) به عنوان پدر معنوی مسلمانان سرمشق همگانی است، اما با این همه «اسوه حسنه» تمام و کامل همان پیامبر(ص) است(احزاب، آیه 21)؛ زیرا در باره حضرت ابراهیم(ع) امر استغفار نسبت به کافران استثنا شده که در این امر نمی تواند سرمشق باشد. بنابراین، مسلمانان با پیروی از پیامبر(ص) می توانند به امت برگزیده الهی در میان جهانیان تبدیل شوند.البته خدا افزون بر پیامبر(ص)، اهل بیت عصمت(ع) به ویژه امیرمومنان امام علی(ع) را به عنوان پیشگامان در اسلام و ایمان معرفی کرده و آنان را به عنوان اسوه های الهی مطرح می کند. پس مسلمانان حقیقی می توانند با پیروی و اتباع از این اسوه های حسنه الهی، هم خویش را خشنود سازند و هم رضایت الهی را به دست آورند. خلیل منصوری