عقل در فرهنگ قرآنی

عقل دارای مفاهیم گوناگونی در تفکرات و اندیشه های گوناگون است؛ بنابراین، ممکن است هر کسی واژه عقل را به کار برد و انسان گمان برد فهم مشترک و تفاهم یکسانی نسبت به آن دارد و به سخن دیگر حرف یک دیگر را می فهمند، اما وقتی دقت شود مانند واژگانی چون آزادی و حقوق بشر و مانند آنها یک فهم مشترک وجود ندارد. واژه عقل در لغت به معنای «حبس» و «امساک» است. «عقال» به پای بست شتر و چارپا است تا از تحرک بی موردش بی اجازه صاحبش جلوگیری کند. پس عاقل کسی است که خودنگه دار باشد و محدودیتی برای خویش ایجاد کند. شکی نیست که در گام اول این محدودیت از درون بر درون اعمال می شود، با نگاهی به آموزه های وحیانی قرآن، معلوم می شود که انسان دارای «نفس» است که حقیقت وجود شخص انسانی را تشکیل می دهد