معامله خدا با انسان از نظر قرآن            

از نظر قرآن، خدا با هر کسی چنان معامله می کند که او با دیگران معامله می کند؛ یعنی مبنا و اساس معامله الهی با هر فرد انسانی، معامله آن فرد با دیگران است. این بدان معناست که اگر کسی با دیگری بر اساس عدالت و اصل مقابله به مثل عمل کند، خدا نیز بر اساس همین با او معامله می کند؛ اما اگر بر اساس احسان عفوی یا ایثار اکرامی با دیگران معامله کند، خدا نیز بر اساس همین فضائل و مکارم اخلاقی با او معامله می کند؛ پس انتظاری بی جا است که انسان در دعا و نیایش خویش از خدا بخواهد: خدایا با ما به فضل خویش معامله کن و با عدل خویش معامله مکن!»، از نظر قرآن، انسان ها با دیگران می توانند بر اساس سه شیوه زیر تعامل داشته باشند